Những điều cơ bản về chào hỏi ở Nhật Bản | Giải thích quy tắc cúi chào (Ojigi)
Gửi các bạn người nước ngoài và du học sinh đang sinh sống tại Nhật Bản, các bạn có đang bối rối trong việc tìm hiểu các quy tắc chào hỏi độc đáo của Nhật Bản không?
Bài viết này sẽ đề cập đến lịch sử và bối cảnh văn hóa liên quan đến việc chào hỏi đặc trưng của Nhật Bản. Hơn nữa, chúng tôi cũng sẽ giải thích chi tiết về “Ojigi” (cúi chào) – một nét văn hóa độc đáo của Nhật Bản.
< Những điều bạn sẽ biết được qua bài viết này >
- Những điều cơ bản và bối cảnh văn hóa của việc chào hỏi ở Nhật Bản
- Các kiểu cúi chào (Ojigi) và cách sử dụng phù hợp với từng tình huống
- Quy tắc cúi chào hữu ích trong kinh doanh và cuộc sống hàng ngày
Chào hỏi là kiến thức bạn nên ghi nhớ để có thể giao tiếp suôn sẻ trong xã hội Nhật Bản. Thông qua bài viết này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu sâu về văn hóa chào hỏi của Nhật Bản và trang bị cho mình những quy tắc đúng đắn nhé.
Những điều cơ bản về văn hóa chào hỏi của Nhật Bản
Ở Nhật Bản, chào hỏi hòa quyện vào cuộc sống hàng ngày như một vai trò quan trọng. Ở đây, chúng ta hãy cùng tìm hiểu kỹ về ý nghĩa của việc chào hỏi đối với người Nhật, các kiểu chào hỏi cơ bản và vai trò của việc cúi chào (Ojigi).
Ý nghĩa của việc chào hỏi đối với người Nhật
Chào hỏi mang ý nghĩa nhiều hơn là một sự trao đổi ngôn từ đơn thuần. Đó là phương tiện để thể hiện sự kính trọng và lòng biết ơn đối với đối phương, và để xây dựng một mối quan hệ suôn sẻ. Đặc biệt, trong văn hóa Nhật Bản, chào hỏi được coi là nền tảng của giao tiếp và được yêu cầu thực hiện một cách lịch sự trong bất kỳ tình huống nào.
Các kiểu chào hỏi cơ bản
Nhật Bản có nhiều hình thức chào hỏi khác nhau. Đặc biệt, những kiểu chào hỏi tiêu biểu như sau:
- Chào buổi sáng: “おはよう” (Ohayo) / “おはようございます” (Ohayogozaimasu)
- Chào ban ngày: “こんにちは” (Konnichiwa)
- Chào buổi tối: “こんばんは” (Konbanwa)
- Lời cảm ơn: “ありがとう” (Arigato) / “ありがとうございます” (Arigato gozaimasu)
- Lời nói khi chia tay: “さようなら” (Sayonara)
- Lời nói trước và sau bữa ăn: “いただきます” (Itadakimasu) / “ごちそうさま” (Gochisosama)
Những lời chào hỏi trên được sử dụng tùy thuộc vào thời gian và hoàn cảnh, và là để thể hiện sự kính trọng hoặc lòng biết ơn đối với đối phương hoặc sự vật.
Cúi chào (Ojigi) – Hình thức chào hỏi cơ bản
Cúi chào (Ojigi) được đặc biệt coi trọng trong các kiểu chào hỏi của Nhật Bản như một công cụ giao tiếp có thể sử dụng bất kể thế hệ nào. Độ sâu và thời gian cúi chào thể hiện mức độ kính trọng đối với đối phương, vì vậy cần phải sử dụng đúng cách tùy theo tình huống.
Một lời chào hỏi chuẩn mực sẽ dẫn đến việc xây dựng lòng tin. Trong số đó, cúi chào là vô cùng quan trọng khi sống ở Nhật Bản. Trẻ em ở các trường học Nhật Bản được dạy những quy tắc này từ rất sớm và học cách tôn trọng lẫn nhau thông qua việc chào hỏi và cúi chào.
Chỉ riêng việc cúi chào cũng sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về văn hóa Nhật Bản.
Lịch sử và bối cảnh văn hóa của việc cúi chào (Ojigi)
Việc cúi chào của người Nhật không chỉ đơn thuần là lễ nghi, mà nó còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc.
Tiếp theo, chúng ta hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về việc cúi chào đã bén rễ vào văn hóa Nhật Bản như thế nào, bối cảnh lịch sử của nó và mối liên hệ với Võ sĩ đạo (Bushido).
Nguồn gốc và lịch sử của việc cúi chào
Phong tục cúi chào đã phát triển trong suốt chiều dài lịch sử của Nhật Bản.
Nguồn gốc của việc cúi chào có từ thời Nhật Bản cổ đại, nhưng nó chỉ trở nên rõ ràng về hình thức khi bước vào thời Heian. Đó là bởi vì vào thời điểm đó, văn hóa cung đình nở rộ và các nghi thức lễ nghi trang trọng bắt đầu được yêu cầu. Tập quán này đã lan rộng ra cả dân thường và bén rễ như một lễ nghi trong toàn xã hội Nhật Bản.
Phép tắc lễ nghi được thiết lập trong thời kỳ này đã trở thành nền tảng cho các quy tắc lễ nghi của Nhật Bản sau này.
Mối liên hệ giữa Võ sĩ đạo (Bushido) và văn hóa chào hỏi
Điều đặc biệt đáng chú ý là mối quan hệ sâu sắc giữa Võ sĩ đạo và việc cúi chào. Trong Võ sĩ đạo, có một nền văn hóa coi trọng lễ nghi đến mức có câu nói “Bắt đầu bằng lễ và kết thúc bằng lễ”, và trong đó, việc cúi chào đóng một vai trò vô cùng quan trọng.
Ở nhiều nước trên thế giới, bắt tay và ôm là những kiểu chào hỏi thông thường. Tuy nhiên, đối với các võ sĩ (Bushi), khoảng cách (Maai) với đối phương khi chào hỏi kiểu đó là quá gần, và có khả năng trở thành hành vi vô lễ khi thanh kiếm chạm vào đối phương. Bối cảnh việc cúi chào trở thành lời chào ở Nhật Bản là do tinh thần tôn trọng đối phương của Võ sĩ đạo.
Dựa trên những bối cảnh lịch sử này, chúng ta có thể thấy rằng cúi chào không chỉ là một động tác cơ thể đơn thuần, mà còn là một hành vi văn hóa thể hiện sự kính trọng và biết ơn sâu sắc đối với đối phương.
Cúi chào là điều vô cùng quan trọng trong giao tiếp tại Nhật Bản. Khi hiểu được bối cảnh và văn hóa của nó, bạn sẽ có thể chào hỏi phù hợp với từng tình huống.
Quy tắc (Manner) và Lễ nghi (Etiquette) khi cúi chào
Bằng cách chú ý đến tư thế đúng và vị trí của tay, sự kính trọng của bạn đối với đối phương sẽ được truyền tải rõ ràng hơn. Ở đây, chúng tôi sẽ giải thích chi tiết về vị trí tay và cách thức khi cúi chào.
Vị trí tay khi cúi chào
Vị trí tay khi cúi chào khác nhau tùy thuộc vào tình huống và mức độ trang trọng.
Thông thường, nam giới cúi chào với hai tay buông tự nhiên bên hông, còn phụ nữ thì đặt nhẹ hai tay chồng lên nhau ở phía trước.
Trong các tình huống trang trọng, cả nam và nữ đều được coi là lịch sự khi đặt hai tay nhẹ nhàng trước bụng. Vị trí tay này là để thể hiện sự kính trọng mạnh mẽ hơn đối với đối phương.
Tư thế cúi chào đúng theo lễ nghi
Tư thế cúi chào đúng là giữ cho đầu và lưng thẳng nhất có thể, và gập phần thân trên từ hông về phía trước. Ngoài ra, khi cúi chào, hãy chú ý không cúi gằm đầu quá thấp, mà hãy gập người từ phần eo.
Các kiểu cúi chào cơ bản
Có nhiều kiểu góc cúi chào, nhưng ba kiểu phổ biến nhất là sau đây.
| Kiểu | Góc độ | Tình huống sử dụng |
| Chào nhẹ (Eshaku) | Cúi chào bằng cách nghiêng thân trên một góc nhẹ khoảng 15 độ | Chào hỏi hàng ngày, hoặc khi khẽ gật đầu chào lúc đi lướt qua nhau. Chào hỏi giữa đồng nghiệp tại nơi làm việc, hoặc khi thể hiện sự cảm ơn nhẹ với nhân viên cửa hàng. |
| Chào bình thường (Keirei) | Cúi chào thông thường bằng cách nghiêng thân trên một góc khoảng 30 độ | Khi muốn truyền đạt sự kính trọng hoặc lòng biết ơn đối với đối phương. Sử dụng trong môi trường kinh doanh, hoặc với người mới gặp lần đầu hay người lớn tuổi hơn. Bắt đầu hoặc kết thúc cuộc họp, khi gặp gỡ đối tác kinh doanh, v.v. trong các tình huống kinh doanh quan trọng. |
| Chào sâu (Saikeirei) | Cúi chào kỹ bằng cách gập thân trên một góc khoảng 45 độ, là hình thức lịch sự nhất | Khi được yêu cầu trong các dịp trang trọng như đám cưới hoặc đám tang. Khi có lỗi nghiêm trọng trong kinh doanh, hoặc khi thể hiện sự cảm ơn đặc biệt. Nếu muốn truyền tải sự kính trọng hoặc xin lỗi sâu sắc hơn, có thể nghiêng người đến khoảng 90 độ. |
Tầm quan trọng của việc cúi chào trong xã hội
Ở Nhật Bản, cúi chào không chỉ là hình thức đơn thuần. Đó là một công cụ quan trọng để thể hiện sự kính trọng đối với đối phương và làm cho các mối quan hệ trở nên suôn sẻ. Chỉ một cái cúi chào cũng có thể làm thay đổi ấn tượng về người đó và chất lượng của mối quan hệ.
Từ đây, chúng ta hãy cùng xem xét chi tiết cách sử dụng cúi chào cụ thể trong từng tình huống.
Cúi chào như một quy tắc trong kinh doanh
Trong môi trường kinh doanh, cúi chào là quy tắc cơ bản nhất để thể hiện sự kính trọng đối với đối phương. Trong bối cảnh kinh doanh của Nhật Bản, việc cúi chào đúng cách với đối tác, đồng nghiệp và cấp trên có liên quan trực tiếp đến lòng tin cậy. Việc thể hiện sự kính trọng và thành thật bằng hành động là vô cùng quan trọng.
Ví dụ, khi đến thăm đối tác kinh doanh, cúi chào là một trong những yếu tố quyết định ấn tượng đầu tiên. Khi ra vào phòng họp, đừng chào nhẹ (Eshaku), mà hãy chào (Keirei) với góc từ 30 đến 45 độ. Lúc này, điều quan trọng là phải chú ý đến thời gian giao tiếp bằng mắt và thời điểm cúi đầu, thể hiện thái độ chân thành với đối phương.
Trong cảnh trao đổi danh thiếp, việc vừa cúi chào nhẹ (Eshaku) vừa trao danh thiếp được coi là lịch sự. Ngoài ra, với các đối tác kinh doanh mới gặp lần đầu, việc cúi chào sâu (Saikeirei) để thể hiện sự kính trọng là điều phổ biến.
Cúi chào trong cuộc sống hàng ngày
Trong cuộc sống hàng ngày, cúi chào cũng là điều không thể thiếu. Khi gặp gỡ hàng xóm, chào hỏi hàng ngày, gặp gỡ hay chia tay đồng nghiệp, bạn bè, người ta sẽ chào nhẹ (Eshaku) để thể hiện sự kính trọng hoặc thân mật. Trong trường hợp cảm ơn, người ta sẽ cúi chào bình thường (Keirei) để thể hiện lòng biết ơn.
Khi mắc lỗi hoặc gây phiền phức, hãy cúi chào sâu (Saikeirei) để truyền đạt sự kính trọng sâu sắc và lời xin lỗi đến đối phương.
Cúi chào trong các nghi lễ
Hơn nữa, trong các nghi lễ như đám cưới hay đám tang, việc cúi chào sâu (Saikeirei) đặc biệt được yêu cầu. Ví dụ, trong cảnh cô dâu chú rể cảm ơn khách mời trong đám cưới, việc cúi chào sâu hơn 45 độ là điều phổ biến.
Trong đám tang, việc cúi chào với lòng kính trọng đối với người đã khuất là không thể thiếu. Ở những nơi trang trọng như vậy, cách cúi chào đúng là rất quan trọng, và phải tuân thủ lễ nghi để không làm hỏng bầu không khí của buổi lễ. Ví dụ, khi chào hỏi gia quyến hoặc dâng hoa, người ta sẽ cúi chào bình thường (Keirei). Trước di ảnh hoặc linh cữu của người đã khuất, người ta dùng cách cúi chào sâu (Saikeirei). Đây là điều rất quan trọng như lời chào từ biệt cuối cùng đối với người đã khuất, để thể hiện sự kính trọng trực tiếp.
Cúi chào là điều không thể thiếu để duy trì các mối quan hệ suôn sẻ. Hãy thực hiện một cách thích hợp tùy theo mối quan hệ và vị thế trong từng hoàn cảnh, cũng như để biểu đạt cảm xúc phù hợp với tình huống.
Tổng kết
Trong bài viết này, chúng ta đã tìm hiểu sâu về văn hóa chào hỏi đặc trưng của Nhật Bản và các quy tắc cúi chào (Ojigi) từ các góc độ sau:
- Đối với người Nhật, chào hỏi là biểu hiện của sự kính trọng
- Cúi chào là nền tảng của đời sống xã hội
- Lễ nghi chịu ảnh hưởng từ Võ sĩ đạo (Bushido)
- Phân biệt cách cúi chào tùy theo tình huống
- Tầm quan trọng của cúi chào trong kinh doanh và cuộc sống hàng ngày
Cúi chào không chỉ là hình thức, mà là một phương tiện giao tiếp gắn bó sâu sắc với văn hóa Nhật Bản. Tôi hy vọng nội dung được giới thiệu lần này sẽ là cơ hội để bạn hiểu sâu hơn về việc chào hỏi của Nhật Bản và vận dụng nó vào cuộc sống hàng ngày.
