Câu hỏi phủ định (Hiteigimonbun)
Câu hỏi phủ định (Hiteigimonbun) thường gây nhầm lẫn giữa tiếng Nhật và tiếng Anh. Lý do là vì câu trả lời cho cùng một câu hỏi có thể mang ý nghĩa hoàn toàn trái ngược. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giải thích chi tiết về sắc thái, cách hình thành và cách trả lời câu hỏi phủ định một cách thích hợp.
1. Câu hỏi phủ định là gì?
Câu hỏi phủ định là câu hỏi được thực hiện ở dạng phủ định. Ví dụ, trong tiếng Nhật, bằng cách đặt câu hỏi ở dạng phủ định là 「疲れてない？」 (Tsukarete nai? – Bạn không mệt à?) so với câu hỏi thông thường là 「疲れてる？」 (Tsukareteru? – Bạn mệt à?), chúng ta sẽ tạo ra một câu hỏi phủ định. Trong tiếng Anh cũng tương tự, người ta sẽ hỏi là 「Aren’t you tired ?」.
1.1. Dạng của câu hỏi phủ định
Dạng của câu hỏi phủ định là một câu nghi vấn có hình thức phủ định. Trong tiếng Nhật, người ta tạo ra dạng phủ định bằng cách sử dụng 「ない」 (nai), chẳng hạn như 「疲れてない？ 」. Trong tiếng Anh, người ta tạo ra dạng phủ định bằng cách thêm “not” (phủ định) vào sau trợ động từ, chẳng hạn như 「Aren’t you tired ?」.
1.2. Cách tạo câu hỏi phủ định
Để tạo một câu hỏi phủ định, bạn thực hiện theo 2 bước sau:
- Tạo một câu nghi vấn
- Chuyển phần đầu tiên sang dạng phủ định
Bằng cách thực hiện hai bước này, bạn có thể tạo ra một câu hỏi phủ định.
2. Cách trả lời 「Câu hỏi phủ định」
Cách trả lời câu hỏi phủ định giữa tiếng Nhật và tiếng Anh rất khác nhau. (Thực tế, cách trả lời của tiếng Việt và tiếng Nhật giống nhau, và đều khác với tiếng Anh). Hiểu được sự khác biệt này là một bước quan trọng trong việc học ngoại ngữ.
2.1. Sự khác biệt giữa tiếng Nhật và tiếng Anh (và tiếng Việt)
Trong tiếng Nhật (và cả tiếng Việt), khi được hỏi 「疲れてない？」 (Bạn không mệt à?), bạn sẽ trả lời là 「うん、疲れてない」 (Vâng/Ừ, tôi không mệt). Đây là câu trả lời mang tính “đồng ý” với câu hỏi phủ định. Tuy nhiên, trong tiếng Anh, logic lại khác. Nếu dịch thẳng câu trả lời này sang tiếng Anh sẽ là 「Yes, I’m not tired」, đây là một câu trả lời mâu thuẫn và không tự nhiên trong tiếng Anh. (Tiếng Anh sẽ trả lời dựa trên sự thật là “có mệt” hay “không mệt”).
2.2. Cách trả lời câu hỏi phủ định trong tiếng Anh
Cách trả lời câu hỏi phủ định trong tiếng Anh có hình thức ngược lại với tiếng Nhật (và tiếng Việt). Tức là, khi được hỏi 「Aren’t you tired?」 (Bạn không mệt à?), nếu bạn không mệt, bạn sẽ trả lời là 「No, I’m not tired」 (Không, tôi không mệt). Câu trả lời này là “No” vì nó phủ định sự mệt mỏi (sự thật là “không mệt”).
3. Phương pháp luyện tập trả lời 「Câu hỏi phủ định」
Việc trả lời câu hỏi phủ định có thể sẽ hơi gây nhầm lẫn cho đến khi bạn quen. Tuy nhiên, bằng cách luyện tập theo các phương pháp dưới đây, bạn có thể học được một cách tự nhiên.
3.1. Luyện tập trả lời bằng “kiểu tiếng Anh” ngay cả khi dùng tiếng Nhật
Ngay cả trong hội thoại tiếng Nhật, hãy thử luyện tập trả lời câu hỏi phủ định theo kiểu tiếng Anh. Bằng cách này, bạn có thể rèn luyện được lối tư duy của tiếng Anh.
3.2. Chú ý đến các từ mang ý nghĩa tiêu cực (Negative)
Trong câu hỏi phủ định, cần chú ý đến các từ mang ý nghĩa tiêu cực. Những từ này có khả năng làm cho việc hiểu câu hỏi phủ định trở nên khó khăn hơn.
4. Những trường hợp câu trả lời 「Câu hỏi phủ định」 còn ngược hơn nữa
Thực ra, không chỉ có trường hợp câu trả lời “Câu hỏi phủ định” trong tiếng Nhật và tiếng Anh bị ngược nhau, mà còn có cả trường hợp còn ngược hơn nữa.
4.1. Trường hợp tiếng Anh chấp nhận cách trả lời “kiểu Nhật Bản”
Tùy thuộc vào trường hợp, đôi khi trong tiếng Anh, cách trả lời kiểu Nhật Bản cũng được chấp nhận. Khi được hỏi 「Aren’t you tired?」 (Bạn không mệt à?), bằng cách trả lời 「Yes, I’m not tired」 (Vâng, tôi không mệt), bạn có thể nhấn mạnh rằng bản thân mình không mệt (tức là: “Vâng, [bạn nói đúng], tôi không mệt”).
4.2. Trường hợp tiếng Nhật sử dụng cách trả lời “kiểu tiếng Anh”
Mặt khác, ngay cả trong tiếng Nhật, cách trả lời kiểu tiếng Anh đôi khi cũng được sử dụng. Khi được hỏi 「疲れてない？」 (Bạn không mệt à?), người ta trả lời là 「いいえ、疲れてない」 (Không, tôi không mệt) để đưa ra câu trả lời phủ định (dựa trên sự thật là “không mệt”). Như vậy, ngay cả trong tiếng Nhật, việc áp dụng lối tư duy của tiếng Anh cũng là điều có thể.
5. Tại sao câu trả lời trong tiếng Nhật và tiếng Anh lại ngược nhau?
Lý do khiến câu trả lời cho câu hỏi phủ định trong tiếng Nhật và tiếng Anh bị ngược nhau là do sự khác biệt trong lối tư duy của mỗi ngôn ngữ. Trong tiếng Nhật (cũng như tiếng Việt), việc thay đổi câu trả lời (Vâng/Không) tùy theo hình thức của câu hỏi là điều phổ biến (Tức là “Vâng” để đồng ý với câu hỏi, “Không” để phản đối câu hỏi). Tuy nhiên, trong tiếng Anh, việc biểu đạt trực tiếp trạng thái của mình (sự thật) là điều phổ biến.
Như vậy, câu hỏi phủ định đòi hỏi các lối tư duy khác nhau trong tiếng Nhật và tiếng Anh. Bằng cách thấu hiểu điều này và luyện tập, bạn sẽ có thể sử dụng thành thạo một cách tự nhiên.
